Başak'ın Yutmograf'ı

Rishikeh’e Aşramlarla devam edeceğimi söylemiştim. Aşramlarla devam edeceğim ama kendim de biraz ahkam kesmeden geçemeyeceğim bu bölümü 🙂 Tam da benim ilgi alanıma giriyor; insanın tinsel dünyası :)…

Aşramlar, bilgelerin ormanlarda veya dağlarda dünyanın telaşından uzak kalarak yaşadıkları yerler. Aynı zamanda bunlar bir çeşit eğitim merkezi. Bu tanım üzerinden bakılırsa Rishikesh’deki aşramlar konumu itibariyle pek de öyle görünmüyorlar.  Daha çok eski model tatil köylerini andırıyorlar. Ama şu da bir gerçek ki, sanırım yeri nerede olursa olsun, dünyanın her yerinden insanlar bu aşramlara huzur bulmak, arınmak (Arınmak, değişik konularda ve şekillerde oluyor. Bu da kendi içinde tek başına uzun bir yazı konusu ve de beni aşar) ve inzivaya çekilmek için geliyorlar. Ruh rehabilitasyon merkezi gibi bir bakıma. Aslında ben de iki sevmediğim huyumdan kurtulmak için aşrama gidebilirim; biri sabırsızlığım diğeri de son 4-5 senedir tanıştığım ve zaman zaman beni ele geçiren öfkem… 🙂

Neyse ben daha fazla konuşmadan, size benim için özel bir insan olan Yasemin Ünal ve Dubai havaalanında karşılaştığım Ukrayna asıllı Kazak, Lusya’nın aşramlar hakkında anlattıklarını yazayım.

Öncelikle şunu belirtmeliyim ki aşramlar gurulara (hocalarına) göre değişiyormuş. Hangi düşünürün, filozofun aşramına gidersen onun öğretileri üzerinden gidiliyormuş. Yasemin Abla daha çok Hindistan’ın güneyinde yer alan Sivananda aşramına gitmiş. Aşramlarda bizim bildiğimiz tatil köyleri ve turistik tesislerden farklı olarak, tesisteki yaşama birebir katılıyor olmak. Yani mutfak ve tuvalet temizliğinden tut, yemek yapmaya, ortalık süpürmeye kadar giden bir katılımdan söz ediyorum. Her sabah arken kalmak (sabah 5 sularında) ve yoga-meditasyon saatlerine katılmak bazı aşramlarda zorunluyken bazılarında serbest olabiliyormuş. İçki sigara hepsinde yasak. Ve tabii etrafı rahatsız edici uzun süreli ve yüksek sesli konuşmalarda.

Yasemin Abla ilk gittiği aşramda dışarı çıkma  kısıtlaması olduğu  için, ilk 3 günde sıkıldığını ve ne biçim yer burası dediğini, ama daha sonraları alıştıkça sevdiğini ve şimdi bir aşrama gittiğinde kendini iyi hissettiğini söylüyor.

Lusya Kazakistan’da yaşıyor ama bir kaç senedir düzenli olarak yılın bir kaç haftası aşramlara geliyormuş. Söylediğine göre, aşrama geldiğiniz ilk gün size bir program veriyorlarmış. Bu programda yoga, meditasyon saatlerinin dışında, ok atma, resim kursları ve başka aktiviteler de oluyormuş. Siz kendinize dilediğinizce bir program oluşturabiliyormuşsunuz. Örneğin Lusya yoga ve meditasyon dışında resim kursunu ve okçuluğu seçmiş. Bana, çocukken hiç iyi resim yapamadığını, annesinin bütün resimlerini düzelttiğini anlatmıştı. Oysa aşramda resim kursuna katıldığında, hocası (sanıyorum gurusu) ona güzel olanın içten gelen olduğunu ve esas güzel olanın yaptıklarının onu mutlu etmesi olduğunu anlatmış. Başkalarının beğenmesi için değil kendi için resim yapmasını söylemiş. O şimdi dilediğince ve özgür bir biçimde resim yaptığını ve kimse beğenmeyecek kaygısı gütmediğini anlattı. Bir diğer anlattığı şey de; bir gün bunların tek gözlerini bağlayıp tüm gün aşramın içinde öyle dolaşmalarını istemişler ve diğer gözün ne anlama geldiğini, tek gözle baktıkları zaman iki gözle bakıp da farketmedikleri şeyleri farketmelerini istemişler…

Benim anladığım, bu uzakdoğu öğretilerini orada birebir yaşıyorsun ve gurularla sohbet etme imkanı buluyorsun.

AAA azkalsın unutuyordum; orada Beatles aşramını da gördük. 

Yasemin Abla’nın ufak notunu da ekliyorum hemen; Beatles aşramı dediğin yer aslında Transandental Meditatiton kurucusu Maharishi Mahesh Yogi’nin aşramıdır.
Kendisi bir kaç yıl evvel öldü, fakat aşramları hala, Avrupa-Amerika ve Hindistanın bazı bölgelerinde çalışmaya, özellikle meditasyon ve Ayur Veda öğretisine uygun fiziksel arınma (detox) pogramlarına devam ediyor. Aslında Sivananda Aşramında da Ayur Veda’ya bağlı temizlenme (pancha karma), masaj hizmetleri YOGA ve meditasyon ve teorik seminerlerin yanı sıra veriliyor.

Onun da fotoğraflarını iliştiriyorum buraya. Terkedilmişti ama hala sağlamdı. Üstelik gerçek aşram mantığına uygun, ormanın içinde küçücük evler de vardı 🙂

Beatles’ın ruhsallığı keşfettiği ve bazı albümlerini yaptığı bu aşram , bugün milli park olarak korunuyor. Yukarıda gördüğünüz, üzeri dere taşlarıyla kaplı küçük evcikler, yukarıdan bakıldığında YIN-YANG şeklinde görünüyormuş. Dışarıdan da göründüğü gibi içleri de dairesel ve çok küçük. Yaklaşık 3mt.çapında. 

Bu Beatles aşramında bir de büyük bir bina vardı. Apartman gibi. Orası da  aşrama gelenlerin kaldığı odalardan oluşuyordu. Altta fotoğrafını görebilirsiniz. Bir de o binanın içindeki odalardaki duvar resimleri ve yazılar ilgimi çekmişti  onlardan da bir iki tanesini size getirdim 🙂

Hazır spiritüal (maddeyle ilgisi olmayan, manevi olan, tinsel. TDK.) bir ülkeden geliyorken ben de bu konuda bir kaç laf etmezsem çatlarım. Spiritüal alan reenkarnasyonla çok ilgili ve Hintliler de reenkarnasyon’a inanıyorlar. Aslında benim reenkarnasyon için söyleyecek bir şeyim yok. Hiç başıma gelmedi. Ya da geldiyse de farkında değilim ve nasıl bir şey olduğunu yaşayarak görmediğim için bir yorum yapamayacağım. Kitaplarda yazan neyse odur. Vardır, yoktur diyemem 🙂

Ama yaşarken ölmek ve yeniden doğmak nasıl bir şey az buçuk biliyorum. Farklı şekillerde, farklı boyutlarda da olsa bunu yaşamış insanlar tanıyorum, görüyorum. Gerçekten insanı derinden yaralayan, derinden acıtan şeylere karşın hayatta kalabilme gücünden, yeniden doğuştan bahsediyorum. Bir varoluştan… Ve hepimizin çevresinde var böyle insanlar 🙂 Hatta bu zombilerden biri de benim, ya da öyle olduğumu sanıyorum 🙂

Bu hayatta ölmek ve yeniden doğmak. Bunun için çaba  göstermek ve önce kendine inanmak gerekiyor. Size hiç olmadı mı? Bir acının, bir kaybın ardından sanki birden anlamsızlaşıveren bir hayatı yeniden anlamladırmaya çalıştığınız… Ve hatta bazen de o kaybettiğiniz kişi hala canlıyken, yaşıyorken… Ya da hiç farkında olmadığınız yönlerinizi keşfettiğiniz… Anne veya baba olduğunuz an… Ya da aşık olduğunuz… Aşık olduğunuz kişiden ayrılmak zorunda kaldığınız… Hiç olmadı mı? İşte bunların her biri bir çeşit yaşarken ölmek ve yeniden doğmak demek benim için. Bir çeşit dönüşüm belki. Zaten hiç bir şey durağan değil, devinim ve dönüşüm halinde. Benim söylemek istediğim büyük dalgadan sağ çıkabilmek 🙂

Şu günlerde elimdeki kitabın sahibi, Ayşe Gaffaroğlu’da okuduğum kadarıyla hayatı sil baştan kuruşlarıyla, yeniden doğabilenlerden…

Ya da bir can dünyaya getiren bir insan, aslında o canla birlikte yeniden doğmuştur bu dünyaya… Her doğum, anne olan için de yeniden doğuştur bence… Ve farkındaysa baba için de… Tıpkı haziranda ölüp, Temmuz’da doğan Hasan Hüseyin gibi…

Rollo May “Aşk ve İrade” adlı kitabında; “ Kadın, her aşk öncesi bakiredir ve her aşk sonrası annedir ” der. Bu sözü beni çok etkilemiştir çünkü ben de aşkın, insanın içindeki birşeyi doğurttuğuna inanıyorum. Ne olduğunu tam olarak tarif etmem zor ama bir çok duygunun, en yoğun halleriyle, bir çocuk saflığında dünyaya gelmesi gibi bir şey. Onun için de aşk acısının, çocuğunu kaybeden bir annenin acısından çok da farklı olmadığını düşünüyorum. Tabii bahsettiğim, sıkça rastlanan ve aşk sanılıp da yaşanan yanılsamalar değil…

Peki aşk, yalnızca insan için duyulan bir duygu mudur? Aşkla doğurganlık ve ölüm arasında nasıl bir ilişki vardır?

Siz kaşınmaya devam ederken ben toparlamaya çalışayım -nasıl toparlayacaksam artık böyle bir konuyu- ;  bir an için acıların içinde kaybolup, yaşarken ölmek ve sonra dişini tırnağını takıp hayata, yeniden doğmak belki bir Yutmoğraf’ın içinden…

Çok mu abarttım? 🙂 Neye göre?

Neyse öyle veya böyle, bir derlemede de denildiği gibi ; “ yaş akar/ gözüm sızlar/ ne kalır gerisine/ herkesin bir derdi var/ durur içerisinde”.

Sonra yeni bir güne uyanmak da bir çeşit yaşarken yeniden doğuş olamaz mı? Belki onun için bir çok dinde güneşi karşılama ve uğurlama törenleri yapılıyordur…

Tüm bunlardan bahsederken Hint’li şair ve yazar Tagore’a yer vermeden geçmek olmaz… Tagore’a daha geniş yer vereceğim , şimdilik bir iki satırla paylaşıyorum;

“...İnsanın yapması gereken tek şey, eski alevler içinde yok olduğunda, bütün güzelliğiyle doğan, yeniyi hayal edebilmektir…” Gora

Rabindranath TAGORE

Tam ben bu satırları yazarken çok ilginç bir şey oldu -hala toparlayacağım bu arada 🙂 – . Çok sevgili okur-yazar arkadaşım Necla Hanım, bana Ahmet İnam’ın bir yazısını gönderdi. Ahmet Hoca bu aralar biraz rahatsız. Hem kendisinin bir an önce sağlığına kavuşmasını tüm kalbimle diliyor, hem de haberi olmayan sevdiklerini haberdar etmek istiyorum. Ahmet Hoca’nın yazısının konumuzla ilgisi ise tinsellik. Bir de Ahmet Hoca’nın tinselliğe bakışını okumak isterseniz;

http://www.aksam.com.tr/kalbimdeki-mikroptan-ogrendigim-6163y.html

Öyle veya böyle yaşarken de yeniden doğabilmek, bunun için çaba harcamak güzel… Son olarak, tüm bu yazdıklarıma çok farklı bir pencereden bakarak , yeniden doğuşu bana farklı bir anlam ve güzellikte ifade eden, Nazım’ın bir şiirinden bir kaç dizeyi sizinle paylaşmak istiyorum;

Demir

    Kömür

        ve şeker

ve kırmızı bakır

ve mensucat

ve sevda ve zulüm ve hayat

ve bilcümle sanayi kollarının

ve gökyüzü

        ve sahra

             ve mavi okyanus

ve kederli nehir yollarının,

sürülmüş toprağın ve şehirlerin bahtı,

bir şafak vakti değişmiş olur,

           bir şafak vakti karanlığın kenarından,

                     onlar ağır ellerini toprağa basıp,

doğruldukları zaman.

Rishikesh’i bitiyorum artık. Ama son bir ki şey daha söyleyeceğim; Rishikeh, bizim Kaş’a benziyor biraz. Yani çarşıları, raftingleri ile Ganj’ı (çünkü Kaş, bir dalış merkezidir, Rishikesh ise bir rafting merkezi), değişik ülkelerden insanları ve restoranları ile bana orayı anımsattı. Tek farkı, içeriği ve içki olmayışı 🙂 Bir bira bile yok… 

Not: Bu yazıda ben bile dağıldım. Dağılmadan sonuna kadar gelebilen varsa tebrik etmek istiyorum 🙂

Bu yazı 13 Nisan 2012 Cuma günü Gezi bölümünde yayınlandı. Bu yazıya gelen yorumları RSS 2.0 beslemesinden izleyebilirsiniz.