Yutmi

Acaba Neden ?

Alain De Botton hayranlığım, “Statü Endişesi” adlı kitabı ile başlamıştı. Şimdi de “Felsefenin Tesellisi” adlı kitabını okumaktayım (yandaki resim tabii ki Botton değil 🙂 Socrates)  ve burada okuduğum bir bölüm, benim keçilerimi bu hale getirdi. Şimdi bölümü aynen aktarıyorum;

Platon’un Menon adlı yapıtında, Sokrates yine herkes tarafından kabul gören bir fikrin doğruluğundan adı gibi emin olan biriyle sohbet etmektedir. Menon, Tesalya’da çok varlıklı bir aristokrattır; o sırada Atina’yı ziyaret etmektedir ve paranın erdemle yakından ilgili olduğu fikrini savunmaktadır. Erdemli olmak için diye anlatır Menon Sokrates’e, insan çok zengin olmalı. Menon’a göre yoksulluk bir kader değildir, bir kazadan ya da talihsizlikten kaynaklanamaz. Yoksulluk mutlaka kişinin kendi başarısızlığının bir sonucudur.

Erdemli adam, diye devam eder Menon kendinden emin bir tavırla, çok iyi şeyler satın alabilecek kadar zengin olan adamdır. Sokrates ona birkaç soru yöneltir;

Sokrates : İyi şeylerden kastın sağlık ve refah mı?

Menon : İyi şeyler derken altın ve gümüş sahibi olmayı, devlet yönetiminde yüksek rütbeli, onurlu bir görevde bulunmayı kastediyorum.

Sokrates : İyi diye nitelediğin şeyler yalnız bunlar mı?

Menon : Evet, yani bu türden bir sürü başka şey.

Sokrates : … “sahip olma” sözcüğüne “dürüst ve doğru yoldan” gibi başka sözcükler de eklemek ister misin, yoksa senin için dürüst olup olmamak farketmez mi? Bütün bu saydıkların dürüstçe edinilmemiş olsa, sen bunları edinen kişiye yine de erdemli der miydin?

Menon: Tabii ki hayır.

Sokrates: Demek ki dürüstlük, sükunet ya da hürmet, hangi erdem olursa olsun mutlaka altın ya da gümüş sahibi olamakla ilgili öyle mi? … Aslında doğru yoldan dürüstçe edinilmesi mümkün değilse, … altın ve gümüş edinmeyi başaramamak erdemin ta kendisidir.

Menon: Öyle görünüyor.

Sokrates: Demek ki bu tür şeylere sahip olmak, onlara sahip olmamaktan daha erdemli bir şey değil.

Menon: Vardığın sonuç galiba kaçınılmaz.

Birkaç dakika içinde, Menon, erdemli olmak için ille de zengin ve nüfuzlu olmak gerekmediğini, hatta bunların erdemli olamak için yeterli olmadığını anlamıştı. Zengin insanlara hayranlık duyabilirdi ama bu onların, sahip oldukları şeyleri nasıl edinmiş olduklarına bağlıydı.”

İşte bunları okuyunca benim keçiler yine çıldırdı. Yazın ortasında cingılbels çalarak oradan oraya sıçramaya başladılar.

ACABA NEDEN ??? 😉

“Acaba Neden ?” için 2 Yorum

  1. Nurgök Özkale Diyor ki:

    Başak’cığım, benim keçilerim de kaçtı.bana da deli sorular bıraktılar. Menon bir kaç dakika içinde Sokrates’in ne demek istediğini anlıyor; fikrini değiştirebiliyor. (!) Bun da çok şaştm!…Oysa, her zaman ” Ben haklıyım,sen yanlışsın!” Sevgiler.

  2. Nadir Şener Hatunoğlu Diyor ki:

    Saygı ile.. Bilindiği üzere Sokrates’i mahkeme ölüme mahkûm etti. Evde zavallı hanımı ağlayıp dövünüyor; bir yandan da söyleniyor: “Seni öyle haksız yere öldürecekler; yazıklar olsun!” Bunun üzerine Sokrates dikelip bu söyleme karşı çıkıyor: ” Ne yani; beni haklı olarak öldürselerdi daha mı iyi olacaktı?! Herkese onurlu bir yaşam diliyorum.

Yorum Yazın